Friday, May 19, 2023

CHAPTER 5: PREDICT TO WHICH DECLENSION THE NOUN BELONGS

 1.  As in most languages, Latin nouns are assigned to noun-classes based on crucial similarities.

2.  These noun-classes are called DECLENSIONS.

3.  Here is a table we can use to tell which declension nouns belong to.

 

SCATTER SET ENDINGS

DECLENSIONS

FIRST ITEM

SECOND ITEM

REMAINING OBLIQUE FORMS

1st

a

ae

am, ā, ārum, īs, ās

2nd

us

ī

ō, um, a, ōrum, īs, ōs

2nd (n.)

um

ī

ō, um, a, ōrum, īs, ōs

3rd

?

is

 ī, em, e, ēs, um, ibus

3rd (n.)

?

is

 ī, ?, e, ēs, a, um, ibus

4th

us

ūs

uī, um, uum, ū, ibus, ubus

5th

ēs

ēī

ēī, em, e, ēs, ērum, ēbus

Example 1.  Virōs apparently belongs to the 2nd declension, because the ending ōs is found only in the 2nd declension rows.

Example 2.  Oppida apparently belongs to the 1st, 2nd or 3rd declension, because the ending a is found in those rows.

1.  poētīs

2.  Perseō

3.  Perseus

4.  fīlius

5.  Iovis

6.  deōrum

7.  avus

8.  Acrisius

9.  Perseum

10.  nepōtem

11.  ōrāculum

12.  puerum

13.  infantem

14.  mātre

15.  arcā

16.  arcam

17.  mare

18.  tempestās

19.  tempestātum

20.  sinū

21.  māter

22.  mātris         


Tuesday, May 16, 2023

CHAPTER 4: NORMAL BASE VS. OBLIQUE BASE

1.  Inspect the chart from Chapter 3. 

Declension

NORMAL CASE

Oblique cases

1st

a

ae, am, ā, ārum, īs, ās

2nd (us)

us

ī, ō, um, ōrum, īs, ōs

2nd (um)    

um

ī, ō, um, a, ōrum, īs, ōs

2nd (r)

er

ī, ō, um, ōrum, īs, ōs

3rd consonant-stem

?

is, ī, em, e, ēs, um, ibus, īs

3rd i-stem

is, ēs, es

is, ī, em, ī, ēs, ium, ibus, īs

3rd neuter 

?

is, ī, ?, e, a, um, ibus

4th (m/f)    

us

ūs, uī, um, uum, ū, ibus

5th

ēs

, em, ē, ēs, ērum, ēbus

2.  Note that in the 3rd declension consonant stems and neuter we find question marks on two of the three rows.  Those question marks are there because in those sub-classes there are in fact no regular endings as we find in the 3rd declension i-stem and all the other declensions.

3.  This is because 3rd declension nouns have two kinds of base:  the normal base and the oblique base

4.  The normal base is the base used in the DF.

5.  The oblique base is used in oblique cases cases.

6.  Though the two are usually different, they are related.  Occasionally they are the same.

Ex.  The DF of infant is infans.  The oblique forms are infantis, infantī, infantem, infantī, infantēs, infantium, infantibus.  Clearly the DF base is infans and the oblique base is infant-. 

Exercise 1

Identify the normal and oblique bases of the following words.

1.  hortus hortī hortō hortum hortōrum hortīs hortōs

2.  mōnstrum mōnstrī mōnstrō mōnstrum mōnstrōrum mōnstrīs mōnstra

3.  rādīx rādīcis rādīcī rādīcem rādīce rādīcēs rādīcum rādīcibus

4.  caput capitis capitī caput capite capita capitum capitibus

5.  cōnsul cōnsulis cōnsulī cōnsulem cōnsule cōnsulēs cōnsulum cōnsulibus

Exercise 2

Identify the normal and oblique bases of the following words.

1.  homō hominis hominī hominem homine hominēs hominum hominibus

2.  cor cordis cordī corde corda cordum cordibus

3.  genus generis generī genus genere genera generum generibus

4.  imber imbris imbrī imbrem imbrī imbrēs imbrium imbribus

5.  turris turrī turrim turrem turrī turre turrēs turrium turribus turrīs

Exercise 3

Identify the normal and oblique bases of the following words.

1.  puerus puerī puerō puerum puerōrum puerīs puerōs

2.  māter mātrī mātrem mātre mātrēs mātrum mātribus

3.  sinus sinūs sinuī sinum sinū sinuum sinubus

4.  dux ducis ducī ducem ducēs ducum ducibus

5.  seriēs serieī seriēbus  seriē seriērum seriem

6.  animāl animālis animālī animālia animālium
animālibus

7.  arca arcae arcam arcā arcīs arcās

8.  avus avī avō avum avōrum avīs avōs

9.  tempestās tempestātī tempestātem tempestāte tempestātēs tempestātum tempestātibus

10.  nepōs nepōtī nepōtem nepōte nepōtēs nepōtum nepōtibus

Exercise 4

Using your knowledge of English, predict the oblique base.
1.  damnum (harm, injury)
2.  dēns (tooth)
3.  deus (god)
4.  discrīmen (crisis, peril, danger)
5.  discus (discus)
6.  dolor (pain, grief; anger)
7.  dracō (dragon, snake)
8.  dux (leader, commander)
9.  adulēscēns (young man)
10.  ars (art)
11.  bōs (cow)
 

Monday, May 15, 2023

CHAPTER 3: PREDICT THE FIRST PRINCIPAL PART (1)

1.  Most nouns have ten officially different forms and five to eight unique forms. 

Ex1.  Nauta, nautae, nautae, nautam, nautā, nautae, nautārum, nautīs, nautās, nautīs.

2.  All nouns have a dictionary form. 

Ex2.  Nauta is the DF of Ex1.

3.  The remaining forms (nautae, nautae, nautam, nautā, nautae, nautārum, nautīs, nautās, nautīs) are the oblique forms.

4.  How we interpret a noun in a text depends on the declension to which it belongs.  If we use the following table, we can make fairly accurate guesses about the DF (dictionary form) of any given noun.

Declension

DICTIONARY FORM

Oblique cases

1st

a

ae, am, ā, ārum, īs, ās

2nd (us)

us

ī, ō, um, ōrum, īs, ōs

2nd (um)    

um

ī, ō, um, a, ōrum, īs, ōs

2nd (r)

er

ī, ō, um, ōrum, īs, ōs

3rd consonant-stem

?

is, ī, em, e, ēs, um, ibus

3rd i-stem

is, ēs, es

is, ī, em, e, ēs, ium, ibus, īs

3rd neuter 

?

is, ī, ?, e, a, um, ibus

4th (m/f)    

us

ūs, uī, um, uum, ū, ibus

5th

ēs

, em, ē, ēs, ērum, ēbus


5.  Examples

Example 1.  What is the DF of rosam?
Step 1.  Separate the case from the base:  -am.
Step 2.  Indicate to which declension(s) each word can belong:  -am  

occurs only in the 1st declension row.
Step 3.  Predict the first principal part by applying the DF ending from each applicable to the base (ros-):  rosa. 

Step 4.  Check the dictionary.  Rosa wins.

Example 2.  What is the DF of cibōrum?

1.  Separate the case from the base:  -ōrum.

2.   Locate -ōrum in the noun table: it occurs in 2nd (us), 2nd (um), 2nd (r).

3.  Predict the first principal part by applying the DF endings to the base cib-:  according to the table, the DF might take the forms cibus, cibum or ciber.

Step 4.  Check the dictionary.  Cibus wins.

Declension

Nominative singular

Oblique cases

1st

a

ae, am, ā, ārum, īs, ās

2nd (us)

us

ī, ō, um, ōrum, īs, ōs

2nd (um)    

um

ī, ō, um, a, ōrum, īs, ōs

2nd (r)

er

ī, ō, um, ōrum, īs, ōs

3rd consonant-stem

?

is, ī, em, e, ēs, um, ibus

3rd i-stem

is, ēs, es, e, ?

is, ī, em, ī, ēs, ium, ibus, īs

3rd neuter 

?

is, ī, ?, e, a, um, ibus

4th (m/f)    

us

ūs, uī, um, uum, ū, ibus

5th

ēs

, em, ē, ēs, ērum, ēbus

6.  Exercise 1.  Predict the DF of the following nouns.  Follow in detail the following four steps:

1.  Separate the case from the base.

2.  Locate -ōrum in the noun table.

3.  Predict the first principal part by applying the DF endings to the base.

4.  Check the dictionary. 

1.  poētīs

2.  poētārum

3.  Perseō

4.  Perseus

5.  sinuum

6.  sinū

7.  deōrum

8.  deum

9.  seriēs

10.  seriērum

11.  ōrāculum

12.  ōrācula

13.  fīliōs

14.  fīliī

15.  arcā

16.  arcam

17.  Perseum

18.  Perseī

 

Exercise 2

What is the DF?
1.  aciem                        
2.  Aetna                        
3.  āgminum                  
4.  alārum                      
5.  āmentiam                 
6.  Acrisiī                       
7.  adituī                        
8.  adulēscentēs             

9.  aedem

10.  agrōs

11.  adventuum

12.  adulēscentiā

13.  amphorās

14.  aerī

15.  amīcīs

16.  amōribus

17.  aestāte

18.  Cācum                                         
19.  carminum                                    
20.  caedēs                      
21.  caela                        
22.  causīs                      
23.  calamitātēs              
24.  cancrīs                     
25.  calōrī                        
26.  campōs                    
27.  calceī                        
28.  canis                        
29.  cantūs                      
30.  capite                       
31.  catēnās          
32.  cadāveris                  
33.  carnibus                  
34.  Castore
35.  cāsubus
36.  carcerem
37.  caudārum

 

Declension

Nominative singular

Oblique cases

1st

a

ae, am, ā, ārum, īs, ās

2nd (us)

us

ī, ō, um, ōrum, īs, ōs

2nd (um)    

um

ī, ō, um, a, ōrum, īs, ōs

2nd (r)

er

ī, ō, um, ōrum, īs, ōs

3rd consonant-stem

?

is, ī, em, e, ēs, um, ibus

3rd i-stem

is, ēs, es, e, ?

is, ī, em, ī, ēs, ium, ibus, īs

3rd neuter 

?

is, ī, ?, e, a, um, ibus

4th (m/f)    

us

ūs, uī, um, uum, ū, ibus

5th

ēs

, em, ē, ēs, ērum, ēbus